کشت خیار گلخانه ای: راهنمای جامع 3 مرحله کاشت، داشت و برداشت

بازدید: 160 بازدید
کاشت خیار گلخانه ای

کاشت خیار گلخانه‌ ای یکی از مهم‌ترین فعالیت‌های کشاورزی در ایران و جهان است که به دلیل عملکرد بالا، کیفیت میوه و بازارپسندی، توجه ویژه‌ای به آن می‌شود. با رشد جمعیت و افزایش نیاز به سبزیجات تازه، مدیریت صحیح گلخانه‌ها و تغذیه گیاه نقش کلیدی در موفقیت تولید خیار دارد. خیار گلخانه‌ای علاوه بر ارزش غذایی، با ویتامین‌ها و مواد معدنی فراوان، سهم مهمی در رژیم غذایی انسان ایفا می‌کند.


خصوصیات خیار گلخانه‌ای

  • گیاه یک‌ساله با برگ‌های پهن و ساقه خزنده
  • حساسیت بالا به کمبود عناصر غذایی
  • نیاز تغذیه‌ای بالا و تولید میوه عمدتاً بدون گرده‌افشانی زنبورها
  • امکان جوان‌سازی و برداشت مجدد از یک بوته با هرس مناسب

مزایای کشت گلخانه‌ای

  • عملکرد بالا و باردهی طولانی‌مدت (بیش از ۴ ماه)
  • حذف تلخی میوه و عدم نیاز به گرده‌افشانی
  • پیش‌رسی محصول و استفاده بهتر از فضای عمودی
  • مقاومت بیشتر نسبت به بیماری‌های قارچی
  • بازارپسندی و قیمت فروش بهتر

خصوصیات مورفولوژیکی

  • ریشه: سطحی و افشان، تا ۳۰ سانتی‌متر نفوذ، نیازمند خاک سبک و غنی
  • ساقه: علفی و شکننده، شاخه‌های فرعی از گره‌ها تولید می‌شوند
  • برگ: ساده، پنجه‌ای‌شکل، پیچک از گره سوم ایجاد می‌شود
  • گل: گیاه یک‌پایه، گل ماده بدون نیاز به گرده‌افشانی
  • میوه: طول ۲۵–۵۰ سانتی‌متر، ۹۰–۹۵٪ وزن آن آب

واریته‌های مناسب

  • ارقام بدون بذر (پارتنوکارپ): رشد محدود، عملکرد بالا، مقاوم، مناسب گلخانه
  • ارقام معروف: میلاد، هدیه، پویا (زودرس، مقاوم، بازارپسند)

زمان کاشت خیار گلخانه ای

  • کشت بهاره: اواخر آبان تا اواخر آذر
  • کشت پاییزه: اواخر مرداد تا اوایل مهر
  • روش کاشت: مستقیم یا نشاکاری

آماده‌سازی خاک و تغذیه

  • pH مناسب: ۵.۸ تا ۶.۵
  • اضافه کردن کود حیوانی پوسیده ۴–۵ هفته قبل از کاشت، شخم و ضدعفونی خاک
  • تغذیه کامل با ماکرو و میکرو المنت‌ها (ازت، فسفر، پتاسیم، منیزیم و …)

هرس و تربیت

  • هرس ساقه‌های فرعی، گل‌ها و میوه‌های اضافه برای تمرکز گیاه بر میوه‌دهی با کیفیت
  • جوان‌سازی بوته‌ها و پایین‌کشی آن‌ها برای بهره‌برداری مجدد

مراحل تغذیه‌ای خیار گلخانه‌ای

  1. پیش از کاشت: مصرف کامل فسفر و پتاسیم و مقدار کمی نیتروژن بر اساس آزمون خاک
  2. پس از انتقال نشا: کود محلول در آب همراه با آبیاری برای استقرار گیاه
  3. زمان گلدهی: نیتروژن به‌صورت پیوسته تأمین شود

نکته: آبیاری قطره‌ای بهترین روش انتقال کودها به گیاه است

آزمون خاک و برگ

  • نمونه‌برداری خاک از عمق ۲۰–۳۰ سانتی‌متر قبل از کاشت
  • آزمون برگ برای تشخیص کمبود عناصر کلیدی: نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، آهن و ریزمغذی‌ها
  • تفسیر نتایج برگ بر اساس غلظت استاندارد عناصر در برگ‌های بالغ

برنامه کودی پیشنهادی برای کاشت خیار گلخانه ای

کشت بهاره

  • نیترات کلسیم، نیترات پتاسیم، مونوپتاسیم فسفات و منیزیم
  • کنترل شوری آب (EC) و افزایش تدریجی مصرف کودها

کشت پاییزه

  • مشابه کشت بهاره با تغییراتی در نوع و مقدار کود منیزیمی
  • افزودن کودهای میکرو (کلات ریزمغذی‌ها: آهن، روی، مس، منگنز، بور)

کودهای آلی

  • گاوی، مرغی، گوسفندی، ورمی‌کمپوست، کمپوست گیاهی
  • اصلاح ساختار خاک و افزایش قابلیت نگهداری آب
  • دوز: ۱۰–۲۰ تن در هکتار

کودهای شیمیایی

  • فسفاته: اوره‌فسفات، MAP، MKP
  • پتاسه: سولفات پتاسیم، KCl، NOP
  • کلسیم و منیزیم: نیترات کلسیم، سولفات منیزیم، نیترات منیزیم

کودهای محلول در آب

  • مناسب برای تغذیه از طریق آبیاری و محلول‌پاشی
  • مخازن جداگانه برای عناصر A، B و مخزن اسید

کودهای بیولوژیک

  • ازتوباکتر: تثبیت نیتروژن، تولید هورمون رشد
  • PSM و PGPR: آزادسازی فسفر و افزایش جذب عناصر

روش‌های مصرف کود

  1. کود آبیاری: اصلی‌ترین روش در گلخانه
  2. تغذیه برگی: برای رفع سریع کمبود عناصر، به ویژه در شرایط خاص

برداشت خیار گلخانه‌ای

  • برداشت مداوم و بسته‌بندی با دقت برای حفظ کیفیت
  • امکان برداشت مجدد با هرس مناسب

مدیریت آفات و بیماری‌ها (IPM) در کاشت خیار گلخانه ای

آفات مهم

  1. شته جالیز (Aphis gossypii): مکیدن شیره گیاه، انتقال ویروس‌ها
  2. تریپس (Thrips tabaci): نقره‌ای شدن برگ‌ها، انتقال ویروس‌ها
  3. مگس مینوز برگ: ایجاد دالان در برگ‌ها، کاهش فتوسنتز
  4. سفیدبالک: مکیدن شیره، رشد قارچ دوده‌ای
  5. کنه تارتن: لکه‌های نقره‌ای، زردی برگ

بیماری‌های مهم

  1. پوسیدگی بذر و مرگ گیاهچه (Damping off)
  2. پوسیدگی فوزاریومی ریشه
  3. سفیدک پودری
  4. سفیدک داخلی (Downy mildew)
  5. نماتد مولد گره ریشه (Meloidogyne spp.)
  6. ویروس موزاییک خیار (CMV)

راه‌حل: استفاده از مدیریت تلفیقی آفات (IPM) شامل پیشگیری، کنترل بیولوژیک، رعایت بهداشت و استفاده محدود از سموم مجاز


عوارض و اختلالات فیزیولوژیکی

  • خسارت ناشی از دمای بالا یا سرمازدگی
  • ریزش گل، آفتاب‌سوختگی، تلخی میوه
  • ترک یا زرد شدن انتهای میوه، کج شدن میوه
  • آبیاری نامنظم و سوختگی ناشی از کود

پیشگیری و مبارزه با علف‌های هرز در کاشت خیار گلخانه ای

  • ضدعفونی خاک و استفاده از کودهای حیوانی پوسیده
  • کشت نشایی برای افزایش قدرت رقابتی بوته
  • آبیاری قطره‌ای و مالچ مشکی
  • استفاده محدود از سموم شیمیایی

جمع‌بندی

با رعایت کاشت خیار گلخانه‌ای همراه با تغذیه صحیح، برنامه کودی اصولی، مدیریت آفات و بیماری‌ها و کنترل علف‌های هرز، تولید خیار با عملکرد بالا، کیفیت مطلوب و سود اقتصادی تضمین می‌شود.


برای آشنایی بیشتر در مورد نیاز کودی، تقویم تغذیه خیار گلخانه ای کیاسم را مطالعه کنید.

script type=”application/ld+json”>
{
“@context”: “https://schema.org”,
“@type”: “Article”,
“headline”: “کاشت خیار گلخانه ای: 3 مرحله کاشت، داشت و برداشت”,
“author”: {
“@type”: “Person”,
“name”: “نام نویسنده”
},
“publisher”: {
“@type”: “Organization”,
“name”: “نام شرکت شما”,
“logo”: {
“@type”: “ImageObject”,
“url”: “https://yourwebsite.com/logo.png”
}
},
“datePublished”: “2025-09-20”,
“dateModified”: “2025-09-20”,
“mainEntityOfPage”: {
“@type”: “WebPage”,
“@id”: “https://yourwebsite.com/cucumber-greenhouse-planting”
}
}

خیار گلخانه ای: 3 مرحله کاشت، داشت و برداشت
دسته‌بندی راهنمای کاشت گلخانه ای
اشتراک گذاری
نوشته‌های مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

ورود به سایت
استعلام قیمت

جهت
( ثبت سفارش محصول و مشاوره خرید )
فرم زیر را تکمیل کنید یا با شماره های پشتیبانی تماس بگیرید

توجه :پس از ثبت درخواست در اسرع وقت با شما تماس خواهیم گرفت.