علفهرز به گياهي گفته ميشود که به صورت ناخواسته در جايي سبز شده باشد. براي مثال روئيدن جو در مزرعه يولاف بيشتر اوقات به عنوان علفهرز در نظر گرفته ميشود. از نظر کشاورز، علفهرز هر گياه غير مفيد، ناخواسته و يا مضر است که در مزرعه مشاهده گردد و يا پتانسيل تجاوز به مزرعه را داشته باشد. علفهاي هرز به عنوان يک آسيب جدي در توليد محصولات کشاورزی شناخته میشوند. محصولات و علفهاي هرز بر سر منابعي چون نور، آب و مواد غذايي رقابت کرده و از اين طريق باعث نقصان رشد و عملکرد ميشوند.
بسياري از علفهاي هرز داراي ترشحات سمي(فيتو توکسين) از برگ يا ريشه بوده و يا اين مواد از تجزيه بقاياي آنها حاصل میشود و وجود چنين علفهاي هرزي در مزرعه باعث کاهش رشد محصول ميگردد. علفهاي هرز همچنین ميزبان آفات و امراض گياهي بوده و بصورت منشاء آلودگي عمل ميکنند. علفهاي هرز در عمليات زراعي اختلال ایجاد کرده و با رشد در جویها و کانالهاي آبرساني و زهکشي موجب اتلاف آب بصورت تعرق و نشت عمقي گشته و ظرفيت انتقال آب توسط اين جويها و کانالها را کاهش ميدهد.
توسعه ی علفهای هرز
نحوه پراکنش و قدرت توسعه علفهرز تعيين کننده روش و مشکلات کنترل آنها است. به همين دليل شناخت چگونگي و پتانسيل گسترش علفهاي هرز ضرورت دارد.
علفهای هرز به روشهای متفاوت وارد مزرعه میشوند:
- ناخالصيهاي بذر گياهان زراعي عامل مهمي در گسترش علفهاي هرز تحت شرايط کشاورزي سنتي و نيمه سنتي بشمار ميروند.
- بذر بعضي از علفهاي هرز داراي زوايدي هستند که توسط آنها به بدن حيوانات چسبيده و به اين طريق به مسافتهاي زيادي انتقال مييابند.
- بسياري از بذرها پس از بلعيده شدن بوسيله حيوان انتقال يافته و با مدفوع به خاک برگردانده ميشوند.
- کودهاي حيواني تازه، نيز منبع مهمي از بذر علفهرز محسوب ميگردند.
- وجود زوايد روي بذر علفها و سبکي آنها به انتقالشان توسط باد کمک کرده و به اين طريق بذرها تا کيلومترها از محل توليد پراکنده ميشوند.
- وجود ترکيبات واکسي روي پوسته بذر بعضي از علفهاي هرز امکان پراکنش آنها توسط آبهاي جاري را به وجود ميآورد.
- ماشينآلات کشاورزي ميتوانند قطعات ريشه و بذر علفها را همراه با گل و لاي انتقال دهند.
دوره بحرانی کنترل علفهای هرز
دوره بحراني زماني است که براي جلوگيري از کاهش عملکرد گياه زراعي، لازم است کنترل علفهاي هرز در طول آن دوره صورت گيرد. کنترل علفهاي هرز پس از اين دوره با اينکه خسارت ناشي از رقابت را کاهش ميدهد، ولي اثر آن به اندازهي کنترل علفهاي هرز در دوره بحراني نيست.
کنترل شیمیایی علفهای هرز
استفاده از سموم شیمیایی همچون توفوردی(2، 4 دی کلرو فنوکسی استیک اسید) + MCPA از روشهای موثر جهت کنترل علفهای هرز پهن برگ در مزارع ذرت، گندم و جو است. این علفکش به دلیل خاصیت انتخابی، کارایی و توانایی کنترل دامنه وسیعی از علفهای هرزدر زمره رایجترین علفکشهای مورد استفاده در دنیا میباشد. دلیل دیگر محبوبیت آن، فرمولاسیون تجاری توفوردی است که به آسانی در آب حل میشود و سبب نفوذ سریعتر علفکش در برگها و ریشهها و کارایی بهتر آن میگردد.
فرمولاسیون: 5/67 درصد مایع قابل حل در آب
راهنمای مصرف:
| محصولات | علف هرز | میزان مصرف | زمان مصرف |
| غلات( گندم و جو) | علفهای هرز پهن برگ شامل خردل وحشی، تربچه وحشی، شلمی، انواع خلر وحشی، انواع پنیرک، انواع شقایق، انواع ماشک، کنگر وحشی، شیرین بیان، سلمه تره، پیچک، تلخه | 2-1 لیتر در هکتار | از پنجه زنی تا تشکیل ساقه گندم و جو |