کیا سم کارخانه تولید کود کشاورزی | کود کشاورزی ، سم کشاورزی
نویسنده: مرجان سعیدی نژاد 
گیاهان علوفه ای لگومینه مانند شبدر (Trifolium spp)، یونجه (Medicago sativa) و اسپرس (Onobrychis sativa) بهدلیل ارزش تغذیهای بالا، توانایی تثبیت نیتروژن و سازگاری با شرایط مختلف اقلیمی، نقش مهمی در سیستمهای زراعی و دامداری دارند. پایداری تولید این گیاهان وابسته به مدیریت صحیح آفات، بیماریها و علفهای هرز است، زیرا هر یک از این عوامل میتواند باعث کاهش عملکرد، افت کیفیت علوفه و کاهش طول عمر مزرعه شود.
آفات مهم گیاهان علوفه ای
۱. برگخوار یونجه
این آفات در مراحل اولیه رشد شبدر و یونجه، با تغذیه از برگ و ساقه خسارت شدیدی ایجاد میکنند. فعالیت شبانه، رشد سریع و توانایی ایجاد طغیان از ویژگیهای آنهاست. کنترل آنها شامل:
- شخم عمیق برای از بین بردن لانهها
- استفاده از تله نوری
- کاربرد حشرهکشهای ایمن در صورت نیاز
۲. سرخرطومی یونجه
یکی از مهمترین آفات یونجه در جهان است. لاروها با تغذیه از برگهای جوان، لکهدار شدن و کاهش شدید کیفیت علوفه را سبب میشوند. کنترل توصیه شده:
- برداشت زودتر از موعد در زمان طغیان
- رهاسازی پارازیتوئید Bathylplectes curculionis
- صبور بودن در سمپاشی و انجام آن فقط در صورت عبور از آستانه زیان اقتصادی
۳. شتهها
گونههایی مانند شته نخودی، شته سبز یونجه و شته آبی، در هر سه گیاه دیده میشوند. شتهها علاوه بر مکیدن شیره گیاهی، ناقل بیماریهای ویروسی هستند. مدیریت آنها شامل:
- حفظ جمعیت کفشدوزکها و بالتوریها
- آبیاری مناسب برای کاهش استرس گیاه
- استفاده از روغنهای معدنی یا حشرهکشهای انتخابی در مرحله طغیان
۴. زنجرک یونجه
باعث زردی، توقف رشد و کوتولگی میشود. ژنوتیپهای مقاوم یونجه امروزه مؤثرترین راه کنترل هستند.
بیماریهای مهم گیاهان علوفه ای
۱. پوسیدگی ریشه
در همه این گیاهان شایع است و معمولاً توسط قارچهایی مانند Rhizoctonia, Fusarium و Phytophthora ایجاد میشود. علائم شامل پژمردگی، قهوهای شدن ریشه و کاهش تراکم مزرعه است. مدیریت:
- استفاده از بذر سالم
- تناوب با غلات
- اصلاح خاک و زهکشی مناسب
۲. سفیدک دروغی و سفیدک سطحی
در شرایط رطوبت بالا و تراکم زیاد شبدر و یونجه اتفاق میافتد. سفیدک سطحی باعث پوشش پودری سفید و سفیدک دروغی لکههای زرد و خاکستری ایجاد میکند. راهکارها:
- کاهش آبیاری بارانی در عصر
- ارقام مقاوم
- قارچکشها در مزرعههای بذری
۳. بیماریهای ویروسی
بهخصوص در شبدر و یونجه، نظیر ویروس موزاییک شبدر و ویروس موزاییک یونجه. شتهها مهمترین ناقلاند. مبارزه عمدتاً از طریق مدیریت شتهها و حذف بوتههای آلوده است.
علفهای هرز مهم
۱. پنیرک، خردلوحشی و پیچک صحرایی
این علفها با گیاهان لگومینه در رقابت شدید برای نور و آب هستند و کاهش کیفیت علوفه را بهدنبال دارند. راهکارها:
- استفاده از شخم کمعمق قبل از کشت
- استفاده از شبدر ورسای مقاوم به سایه
- تنظیم تراکم بوته برای رقابت بیشتر با علفهای هرز
۲. گونههای گندمیان مهاجم
علفهای هرز باریکبرگ مثل یولاف وحشی یا چچم در یونجهزارها بسیار مشکلسازند و حذف آنها نیازمند:
- وجین مکانیکی
- استفاده از علفکشهای انتخابی مجاز
- برداشت زودهنگام در زمان خوشهدهی علف هرز
جمعبندی
مدیریت آفات، بیماریها و علفهای هرز در گیاهان علوفهای باید تلفیقی و پایدار باشد. استفاده از ارقام مقاوم، تناوب زراعی، تقویت سلامت خاک، کنترل بیولوژیک و پایش مستمر مزرعه از اصول کلیدی کاهش خسارت و افزایش کیفیت علوفه است. با اجرای مدیریت تلفیقی، میتوان پایداری تولید و افزایش ارزش تغذیهای این گیاهان مهم را تضمین کرد.
| آفت/بیماری/علف هرز | سم مصرفی | زمان مصرف |
| سفیدک پودری یونجه و اسپرس | دینوکاپ(1 کیلو در هکتار) | با مشاهده اولین علائم و مناسب بودن شرایط محیط |
| سفیدک داخلی یونجه | مانکوزب (2- 5/1 کیلوگرم در هکتار) | پس از برداشت، سمپاشی شاخ و برگ |
| لکه قهوهای یونجه | مانب (2 گرم در لیتر) | در صورت آلودگی شدید، سمپاشی شاخ و برگ |
| نماتد | دیمتوات | قبل ازبه گل رفتن در مزارع بذری |
| متام سدیم (50 گرم درمتر مربع) | با نظارت و توصیه کارشناس، استفاده در خاک | |
| سرخرطومی برگ | فن والریت (1 لیتر در هکتار) | فصل پاییز یا بهار(ترجیحا پاییز) زمانی که 50% تخمها تفریخ شده باشند. |
| فوزالن (2 لیتر در هکتار) | ||
| فیپرونیل(50 تا 70 گرم در هکتار) | ||
| شتهها(شته خالدار) | پریمیکارب) | 20 شته در ساقه |
| مالاتیون | ||
| ملخ | فنیتروتیون (1 لیتر در هکتار) | با نظرات و توصیه کارشناس در صورت آلودگی شدید |
| باریک برگ | فلوآزیفوپ پی بوتیل (5/1-1 لیتر در هکتار) | 5-2 برگی علف هرز |
| پهن برگ | توفوردی بی(5/3-3 لیتر در هکتار) | 2-8 برگی یونجه |
| پهن برگ و باریک برگ | بنتازون (5/2-2 لیتر در هکتار) | 3-4 برگی علف هرز |
| پاراکوات (3 لیتر در هکتار) | به صورت لکهای |
برای مطالعه بیشتر و آشنایی با راهنمای سموم سایر محصولات زراعی و باغی به بخش آفات و بیماری ها مراجعه کنید.
