پسیل پسته: تقویم فصلی کنترل

پسیل پسته یکی از مهمترین آفات درختان پسته کشور است و خسارت این آفت در تمام مناطق پسته کاری گزارش شده است. خسارت آفت در جمعیت کم و حالت معمولی شامل اندکی کاهش کیفیت و یا کمیت محصول سال جاري است اما در جمعیت هاي بالا و حالت طغیانی علاوه بر کاهش شدیدتر کمیت و کیفیت محصول باعث ریزش برگها و جوانه ها می شود. این آفت با تغذیه از شیره نباتی، موجب ضعف عمومی درختان، ایجاد لکه های قهوه ای روی برگ، ریزش برگ ها و جوانه ها، ایجاد دانه های کوچک، کاهش وزن مغز و افزایش درصد پوکی و ناخندانی میوه می شود.

با توجه به این نکته که در درختان پسته فقط بعضی از جوانه هاي سال جاري منشاء تشکیل خوشه هاي میوه در سال آینده هستند می توان به شدت خسارت و اهمیت کنترل پسیل پسته پی برد. زیرا در صورتی که آفت باعث ریزش جوانه ها شود؛ منشاء و اندام تولید میوه در سال بعد از دست رفته و درخت در سال آینده قادر به تولید محصول نخواهد بود.

بررسی ها نشان داده است که پسیل پسته در تمام طول سال از شیره گیاهی روي اندام هاي هوایی به خصوص برگها قادر به تغذیه است ولی شواهد حاکی است که شدت خسارت آن در ماه هاي مختلف سال متفاوت است. بدین ترتیب که شدت خسارت آفت در دوره رشد و پر شدن مغزهاي پسته نسبت به اوایل و اواخر فصل بسیار بیشتر است. همچنین اطلاعات موجود نشان داده است که ارقام مختلف حساسیت نسبتا متفاوتی نسبت به آفت دارند به طور مثال بعضی ارقام مانند اکبري و احمد آقایی نسبت به آفت حساسیت بیشتري دارند و ریزش برگ و جوانه در آنها زودتر از رقم اوحدي(فندقی) اتفاق می افتد.

تقویم مبارزه با پسیل معمولی پسته

فصل زمستان

1-حذف سمپاشی زمستانه: سم پاشی در فصل زمستان اثری در کنترل پسیل معمولی پسته در سال، بعد اثر چندانی ندارد.

2-شخم زمستانه: بخشی از جمعیت حشرات کامل زمستان گذران پسیل در این فصل در پناهگاه ­های مختلف مثل بقایای گیاهی یا علف ­های هرز به سر می ­­برند که انجام شخم زمستانه نقش مهمی در مدفون کردن آفت دارد. عمق شخم باید حداقل 10 سانتی­متر  بوده و خاک زیر و رو شود. اگر در پایان سال قبل، زنبور پسیلافاگوس فعالیت خوبی داشته است، توصیه می­ شود که بین ردیف ­ها شخم زده شود و زیر درختان و محل تجمع برگ های خزان شده به حال خود رها شود.

3-استفاده از تله­ های زرد رنگ: نصب این تله­ ها از اواسط اسفند قابل اجرا است.  تله­ ها باید بر روی سرشاخه ­های بیرونی تاج درخت و در ارتفاع 1/5 تا 2 متری یک عدد تله چسبی زرد رنگ به ابعاد 10 تا 20 سانتی­متر نصب کرد و در طرف دیگر درخت هم به همین تعداد تله نصب شود.

فروردین

1-ادامه استفاده از تله ­های چسبی زرد رنگ در کاهش جمعیت پسیل مفید است. اگر جمعیت زنبور­های پارازیتویید بالا باشد، تله گذاری باید زیر نظر کارشناس انجام شود.

2-سم پاشی: در بیشتر مواقع در اوایل فصل بهار و به خصوص فروردین ماه پسیل نیاز به کنترل و سم پاشی ندارد. در شرایط خاص و جمعیت بالای آفت میتوان از صابون محلول پاشی و زیر نظر کارشناس از سموم کم خطر برای دشمنان طبیعی، استفاده کرد. بهتر است دوز صابون مصرفی، نسبت به اواسط فصل کمتر در نظر گرفته شود و خطر سوزانندگی آن قبل از کاربرد در سطح وسیع تست شود.

3-در صورت نیاز به استفاده از سموم برای کنترل سایر آفات، بهتر است از سموم چند منظوره که بر روی پسیل اثر دارند استفاده شود.

اردیبهشت

1-در این فصل بهتر است از سموم کمتر استفاده شود و در صورت ضرورت استفاده همانند ماه فروردین عمل شود.

2-اگر حشرات کامل فعالیت زیادی نداشتند میتوان تله­ های زرد را جمع آوری کرد. در صورت انجام سم پاشی، لازم است تله ­ها جمع آوری شوند.

خرداد

1-بهتر است باغدران در این فصل آمادگی لازم برای سم پاشی داشته باشند. بازدید مداوم به صورت منظم انجام شود تا در صورتی که جمعت آفت به بالای 10 تا 15 پوره روی هر برگچه رسید سم پاشی انجام شود.

تیر و مرداد

1-برای اطلاع از جمعیت آفت لازم است بازدید­های منظم حداکثر 7 روزه از باغ انجام شود. در صورتی که جمعیت به بیش از 10 پوره روی 50 درصد برگ­ها رسید مبارزه انجام شود. در ارقام حساس مثل اکبری، احمد آقایی و کله قوچی باید به جمعیت آفت توجه بیشتری شود.

2-در هنگام آلودگی توجه به خصوصیات حشره­ کش مثل گروه شیمیایی، نحوه، میزان و مدت اثر ضروری است.

3-اکثر سموم روی مرحله پورگی آفت موثرتر هستند. بنابراین هنگام بررسی باغ اگر جمعیت تخم زیاد بود بهتر است سم پاشی را سه روز به تاخیر انداخت تا سم پاشی با حضور جمعیت بیشتری هم زمان گردد.

4-رعایت تناوب سموم ضروری است. بدین معنی که از کاربرد یک حشره ­کش در چند نوبت متوالی خودداری گردد.

شهریور

1-در این فصل به دلیل نزدیکی به زمان برداشت محصول(2 تا 3 هفته مانده به برداشت) از سموم استفاده نشود و در صورت وجود آلودگی از صابون های حشره کش مجاز استفاده گردد.

2-زمانی که پوست 70% میوه ها به راحتی جدا شود، زمان برداشت محصول است و توصیه می گردد در این زمان محصول برداشت شود تا درختان فرصت بازسازی و تقویت سرشاخه ها و جوانه ها را داشته باشند.

مهر تا دو هفته مانده به ریزش برگ ها

1-توصیه می شود در باغاتی که آلودگی وجود دارد یا ارقام حساس هستند، محصول زودتر برداشت شود. در این شرایط امکان استفاده از سموم نیز فراهم می شود.

2-بعد از برداشت محصول، حساسیت درخت نسبت به آفت کاهش پیدا می کند و حدود 10 تا 15 پوره بر روی هر برگچه برای درخت قابل تحمل است. اما شدت آلودگی نباید باعث ایجاد شکرک زیاد در زیر درختان و ریزش برگ ها شود.

3-در باغاتی که جمعیت حشرات مفید مثل کفشدوزک ها و زنبور پسیلافاگوس و بالتوری سبز بالا است، برای محافظت از این حشرات بهتر است از صابون های سم پاشی برای کنترل پسیل استفاده شود.

4-در صورت کاهش دما و یا پیش بینی کاهش ناگهانی دما و مشاهده سست شدن اتصال برگ ها، نیاز به مبارزه شیمیایی با پسیل نیست.

نکات تکمیلی

1-سم پاشی تنها در صورتی انجام شود که جمعیت پوره­ها بیشتر از 10 عدد در روی هر برگچه در اواسط فصل و 15 عدد در سایر مواقع سال انجام شود.

2-برای پسیل پسته موردی به عنوان سم پاشی جهت جلوگیری از آلودگی به اثبات نرسیده است.

3-در صورت مشاهده آلودگی لکه ای و به خصوص حاشیه ای باغ ها بهتر است فقط نقاط و حاشیه های آلوده سم پاشی شوند.

4-تقویت درختان و آبیاری به موقع تحمل درخت را در برابر خسارت آفت افزایش می دهد.

5-اغلب سموم بر روی مرحله پورگی آفت موثر هستند و سم پاشی باید به گونه ای تنظیم شود که جمعیت آفت در مرحله پورگی باشد.