کیا سم کارخانه تولید کود کشاورزی | کود کشاورزی ، سم کشاورزی
نویسنده: مرجان سعیدی نژاد 
مقدمه
پسیل معمولی پسته، با نام علمی Agonoscena pistaciae، یکی از مهم‌ترین آفات خسارت‌زای باغ‌های پسته در ایران و کشورهای گرم و خشک مانند افغانستان و آنگولا به‌شمار می‌رود. این آفت از شیره گیاهی تغذیه کرده و موجب ضعف عمومی درخت، کاهش فتوسنتز، ریزش برگ و جوانه، کاهش وزن میوه، پوکی مغز و افزایش میوه‌های غیرقابل برداشت می‌شود. کنترل این آفت به‌دلیل چند نسلی بودن و وابستگی‌اش به شرایط اقلیمی، نیازمند مدیریت دقیق و استفاده از روش‌های «کنترل تلفیقی» است.
زیست‌شناسی و خسارت آفت
پسیل معمولی پسته در اغلب مناطق پسته‌کاری بین ۴ تا ۵ نسل در سال دارد. زمستان را به صورت حشره بالغ در زیر پوستک‌های درخت و شکاف‌های تنه به سر می‌برد و از اوایل اسفند، همزمان با تورم جوانه‌ها، شروع به فعالیت مجدد می‌کند. فعالیت اصلی آفت معمولاً از فروردین تا مرداد ادامه دارد و در این مدت، حشرات بالغ تخم‌گذاری کرده و پوره‌ها که عامل اصلی خسارت هستند، با تغذیه از شیره برگ، عسلک ترشح می‌کنند.
عسلک باعث رشد قارچ‌های ساپروفیت، ایجاد لکه‌های سیاه روی برگ (کپک دوده‌ای)، و در نهایت اختلال در فتوسنتز و تضعیف درخت می‌شود. افزایش جمعیت پسیل می‌تواند باعث پوکی مغز، چروکیدگی میوه و ریزش شدید برگ‌ها شود که در صورت تکرار در سال‌های متوالی، عملکرد باغ را به‌شدت کاهش می‌دهد.
اصول مدیریت تلفیقی (IPM) پسیل پسته
مدیریت تلفیقی یا IPM یک راهبرد جامع و پایدار برای کنترل آفات است که استفاده همزمان از روش‌های مختلف را پیشنهاد می‌کند:
روش‌های زراعی
• شخم زمستانه تا پیش از اسفند برای از بین بردن پوره‌های زمستان‌گذران
• هرس شاخه‌های اضافی برای کاهش تراکم و افزایش تهویه
• کاهش مصرف کود ازته که باعث سبزینگی بیش از حد و افزایش حساسیت درخت می‌شود
• مدیریت صحیح آبیاری برای جلوگیری از استرس و تحریک درخت به رشد رویشی زیاد
کنترل مکانیکی – فیزیکی
• نصب کارت‌های زرد چسبنده از اواخر اسفند برای جذب حشرات بالغ و پایش جمعیت
• استفاده از تله‌های نوری در باغات بزرگ برای کمک به شناسایی زمان اوج پرواز آفت
• در صورت امکان، استفاده از پوشش‌های فیزیکی یا مالچ‌های مخصوص
حفاظت از دشمنان طبیعی
پسیل پسته دشمنان طبیعی متعددی دارد مانند:
• کفشدوزک‌ها
• سن‌های شکارگر (Anthocoris spp.)
• زنبورهای پارازیتوئید
پرهیز از مصرف بی‌رویه سموم شیمیایی و حفظ تعادل زیستی باغ، باعث تقویت جمعیت دشمنان طبیعی می‌شود که نقش کلیدی در کنترل طبیعی آفت دارند.
استفاده از ترکیبات محافظتی
ترکیبات محافظتی گیاهی یا معدنی مانند:
• کائولین، که با ایجاد پوشش سفید روی برگ‌ها باعث کاهش تخم‌ریزی و دفع حشرات می‌شود
• پالیزین، حشره‌کش گیاهی با منشأ طبیعی، مؤثر در کنترل پوره‌های جوان
این ترکیبات معمولاً باید قبل از طغیان آفت و بر اساس مشاهده اولین نشانه‌ها استفاده شوند.
کنترل شیمیایی هدفمند
در صورت عبور جمعیت پوره‌ها از آستانه اقتصادی (۱۰ تا ۱۵ پوره در هر برگچه)، می‌توان از سموم شیمیایی استفاده کرد. نکته مهم در مصرف این سموم، انتخاب صحیح، تناوب و زمان‌بندی دقیق است.
توصیه‌های اجرایی نهایی
1. پایش هفتگی باغات از اواخر اسفند تا مرداد
2. استفاده ترکیبی از روش‌ها به جای تکیه بر سمپاشی تنها
3. آموزش و آگاهی باغداران درباره زمان و روش صحیح مصرف نهاده‌ها
4. تناوب سموم شیمیایی برای پیشگیری از مقاومت
5. استفاده از ارقام مقاوم به پسیل در احداث باغ‌های جدید
نتیجه‌گیری
پسیل معمولی پسته یکی از پرخطرترین آفات باغ‌های پسته است که مدیریت آن تنها از طریق سمپاشی ممکن نیست. استفاده از مدل تلفیقی (IPM) شامل روش‌های زراعی، زیستی، فیزیکی و شیمیایی می‌تواند ضمن حفظ محیط زیست، عملکرد اقتصادی باغ را بهینه کند. با اجرای دقیق این دستورالعمل، تولید محصول سالم، کاهش هزینه‌های مبارزه و پایداری تولید در بلندمدت تضمین خواهد شد.
