
برای تعیین نیاز دقیق کودی درختان پسته، همواره باید نتایج تجزیه خاک و برگ مد نظر قرار گیرد. نمونهبرداری خاک در تمام فصول ممکن است و معمولاً از سه عمق مختلف در ناحیه سایهانداز درخت انجام میشود. نمونهبرداری برگها از سرشاخههای بدون بار و پس از پایان دوره پر شدن مغز (میانه تیر تا میانه مرداد) صورت میگیرد تا بر اساس آن، برنامه کوددهی سال آینده تنظیم شود. ترکیب دادههای خاک و برگ باعث ارائه توصیه کودی دقیقتر میشود. در کنار این موارد، عواملی مانند بافت خاک، میزان آبیاری و توان تولید منطقه نیز در برنامه تغذیهای باید لحاظ شوند.
کودهای اثر گذار در تغذیه پسته
برنامه کوددهی درختان پسته با توجه به مراحل رشدی متفاوت است. این مراحل شامل کوددهی زمستانه، استارتر و تورم جوانه، بعد از ارزنی شدن، مرحله لوبیایی، استخوانی شدن، شروع مغز و پس از برداشت محصول است.
کودها را میتوان به سه دسته تقسیم کرد:
کودهای اصلاحکننده خاک: این کودها با بهبود شرایط خاک، جذب عناصر غذایی و افزایش فعالیت میکروارگانیسمهای مفید، رشد گیاه را تقویت میکنند. نمونههایی از این کودها شامل کودهای دامی، اسید هیومیک، گوگرد و سولفات کلسیم هستند.
کودهای تأمینکننده: شامل عناصر ماکرو مانند نیتروژن، فسفر و پتاسیم هستند که نیاز اصلی گیاه را تأمین میکنند.
کودهای مکمل: شامل عناصر کممصرف مانند روی، منگنز، آهن و بور که کمبود آنها میتواند رشد و عملکرد درخت را محدود کند.
مرحله استخوانی شدن
در این مرحله، فعالیتهای مدیریتی شامل کوددهی، مبارزه با آفات و هرس پاجوشها و کنترل علفهای هرز است. کوددهی میتواند همراه با آبیاری یا به صورت محلولپاشی انجام شود. استفاده از کودهای کامل و محرکهای رشد از اواخر فروردین تا پایان خرداد توصیه میشود تا پر شدن مغز بهبود یافته و ریزش محصول کاهش یابد. همچنین، محلولپاشی سیلیکات پتاسیم طی چند مرحله، مقاومت درختان در برابر آفتابسوختگی و آفات مکنده مانند کنه و پسیل را افزایش میدهد.
کودهای پیشنهادی در این مرحله شامل:
تأمین ریزمغذیها از طریق محلولپاشی یا آبیاری
کودهای کامل همراه با هیومیک اسید
محلول پاشی آمینو اسید و جلبک دریایی برای تنظیم رشد و کاهش تنش
کودهای مورد استفاده در این مرحله شامل:
- کودهای کامل همراه با هیومیک اسید به صورت آبیاری
- محلول پاشی آمینو اسید همراه با جلبک دریایی به منظور تنظیم رشد و کنترل تنشهای وارد شده به درخت
- استفاده از کودهای ریز مغذی به صورت محلول پاشی یا آبیاری
قارچکش
از خرداد تا اواسط تابستان، کاربرد قارچکشها موجب افزایش مقاومت درختان در برابر بیماریهای قارچی میشود. ترکیباتی مانند بردوکیا و اکسیکلرور مس از نوع حفاظتی بوده و با اثر بر دیواره سلولی پاتوژنها، رشد و گسترش بیماریها را محدود میکنند. اکسی کلرور مس یک قارچ کش- باکتریکش حفاظتی است که به صورت پودر قابل اختلاط در آب جهت کنترل طیف وسیعی از بیماریهای درختان میوه سردسیری، هسته دار، سبزی و صیفیجات، مرکبات و غیره کاربرد دارد.
قارچکش | نحوه مصرف | ویژگیها |
برودکیا سوسپانسیون 20% | 1% تحت نظر کارشناس | قارچکش و باکتریکش از ترکیبات مسی پیشگیری و درمان انواع بیماریها و قارچها |
اکسی کلرو مس کیا 35% پودر وتابل | 5-3 کیلوگرم در هزار لیتر آب تحت نظر کارشناس | ترکیبی حفاظتی از گروه ترکیبات مسی مناسب جهت کنترل طیف وسیعی از پاتوژنها |
تغذیه پسته: کودهای تامین کننده
نیتروژن: نیاز گیاه در طول سال با توجه به مرحله رشد تقسیم میشود. برای تولید یک تن پسته خشک، حدود 50 کیلوگرم نیتروژن خالص لازم است. استفاده از کودهای مناسب در خاکهای آهکی و شور اهمیت ویژهای دارد؛ برای مثال، کود اوره در خاک قلیایی به شکل آمونیاک از دست میرود، در حالی که سولفات آمونیوم و محصولات مشابه با pH اسیدی و حلالیت بالا گزینه بهتری هستند.
فسفر: عنصر حیاتی برای تولید انرژی و واکنشهای بیوشیمیایی است. در خاکهای آهکی، دسترسی به فسفر محدود است، بنابراین توصیه میشود ترکیبات فسفره در نزدیکی ریشه و محل ریزوسفر قرار گیرند.
کلسیم: بیشترین نیاز در مرحله تشکیل پوسته استخوانی است. به دلیل تحرک پایین کلسیم در برگها، محلولپاشی روی میوهها اهمیت ویژهای دارد. منابعی مانند آمینوکلات کلسیم و کلسیدوو نقش مؤثری در توسعه اندامهای گیاه و بهبود کیفیت میوه دارند.
پتاسیم: بعد از نیتروژن، بیشترین عنصر برداشت شده در سالهای پربار است. پتاسیم کافی باعث افزایش تعداد خوشهها، درصد خندانی و وزن دانهها میشود و مقاومت گیاه در برابر تنشهای محیطی و آفات را بالا میبرد. منابع مناسب شامل سولفات پتاسیم و نیترات پتاسیم هستند که میتوانند از طریق چالکود، آبیاری یا محلولپاشی مصرف شوند.
توصیه کودی(تامین کننده) | زمان، مقدار و روش مصرف | ویژگی ها |
NPK 20-20-20 | در طول دوره رشد و تکرار بسته به نیاز آبیاری: 40-20 کیلوگرم در هکتار | دارای عناصر نیتروژن، فسفر و پتاسیم مورد نیاز گیاه pH بهینه شده و مناسب برای کاربرد در خاکهای شور |
NPK 10-52-10 | 1 نوبت در ابتدای دوره رشد و تکرار در صورت نیاز آبیاری: 40-20 کیلوگرم در هکتار | تقویت ریشه زایی و بهبود فرآیندهای فیزیولوژیک در فاز زایشی قابل استفاده در تمامی سیستمهای تحت فشار |
سیترال سولفات آمونیوم N:21% SO4:70% | در طول دوره رشد و تکرار بسته به نیاز گیاه 200-150 کیلوگرم در هکتار | افزایش جمعیت میکروارگانیسمهای خاک دارای pH اسیدی و منبع مناسبی از ازت در خاکهای شور و قلیایی |
نیتروسفر P2o5:28% N:4% | ابتدای فصل 40-30 لیتر در هکتار | کاهش دهنده pH خاک آزاد سازی عناصر خاک تامین کننده فسفر |
سولفات پتاسیم(CITRAL 0-0-50) S:17.5% K2O:50% | پس از تشکیل میوه تا زمان برداشت محلول پاشی:5-3 درهزار لیتر آب آبیاری: 50-25 کیلوگرم در هکتار | تنظیم تعریق و تعرق گیاه افزایش مقاومت به تنش افزایش عملکرد و بهبود کیفیت میوه |
سیلیکانتو (سیلیکات پتاسیم) | 2-1 نوبت در طول دوره رشد 2 لیتر در هکتار | افزایش مقاومت در برابر آفات و بیماری ها، آفتاب سوختگی، تنظیم تبخیر و تعرق افزایش کیفیت محصول |
کلسیدوو (کلسیم، پتاسیم، نیترات) N:5% K2O:13% CaO:25% | 2-1 نوبت بعد از تشکیل میوه آبیاری:10-7 کیلوگرم در هکتار محلولپاشی: 3-2 کیلوگرم در هزار لیتر آب | تقویت گیاه درمقابل تنشهای فیزیولوژیک افزایش عملکرد و بهبود کیفیت میوه تامین همزمان پتاسیم و کلسیم منبع ازتی به فرم نیترات برای جذب بهتر |
تغذیه پسته: کودهای مکمل
ریزمغذی ها
ریزمغذیها مانند روی، بور، آهن و منگنز نقش حیاتی در رشد اندامهای زایشی و ساختار سلولی دارند. محلولپاشی این عناصر در سه مرحله (بعد از ارزنی شدن، شروع مغز بستن و بعد از برداشت) توصیه میشود. استفاده از کلاتها و آمینوکلاتها باعث جذب بهتر و کاهش کمبودها میشود.
توصیه کودی (مکمل) | زمان مصرف | نحوه مصرف | ویژگی ها |
فروکا(FEROKA) آهن قابل حل در آب 6% اورتو اورتو 2/4 % | 2 نوبت در طول دوره رشد | آبیاری: 8-5 کیلوگرم در هکتار | افزایش کلروفیل و در نتیجه سطح فتوسنتز بیشتر |
کیامیکس P2O5:2%, Cu:0.5% Fe: 5%, K2O:2% N:7%, Zn:6%, Mn:6% | در طول دوره رشد به صورت آبیاری کوددهی زمستانه به صورت چالکود | آبیاری: 50-25 کیلوگرم در هکتار چالکود: 75-50 کیلوگرم در هکتار | کود کامل حاوی عناصر پرمصرف و ریز مغذی |
سیترال سه گانه (CITRAL- Triple) FA:0.5%, Zn:4% Mn:2%, B:0.5% Fe: 4%, AA: 4% Cu:0.1% | بعد از ریزش گلبرگ ها و تکرار در صورت علائم کمبود | محلول پاشی: 2-5/1 لیتر در هزار لیتر آب | افزایش متابولیسم گیاهی، برطرف کننده سریع ریز مغذی ها |
سیترال بر B:5.6% | قبل از گلدهی و در طول دوره رویش | محلول پاشی 2-1 لیتر در هزار لیتر آب | افزایش دهنده میزان قند میوه حامل مناسب برای بعضی عناصر مانند کلسیم |
کالیبو(سیترال کلسیم بر) CaO:14% N:3% B:0.5% | 1-2 نوبت در ابتدای دوره رشد میوه | محلول پاشی 5/1-1 لیتر در هزار لیتر آب | حاوی کلسیم کلات شده با گلایسین بهبود خاصیت انبار مانی کاهش ریزش گل و میوه جذب و تحرک بالای کلسیم به علت وجود بر |
سیترال کلسیم CaO: 14% N: 5% | 1-2 نوبت در ابتدای دوره رشد میوه | آبیاری 5/1-1 لیتر در هزار لیتر آب | حاوی اسیدآمینه با درصد بالای کلسیم کلات شده افزایش عملکرد و بهبود کیفیت میوه برطرف کننده سریع کلسیم در گیاه |
اسیدآمینه
استفاده از اسیدآمینهها موجب افزایش مقاومت گیاه در برابر تنشهای محیطی، تقویت سیستم ایمنی، بهبود گردهافشانی و افزایش فتوسنتز و کیفیت محصول میشود. محصولات آمینواسیدی مایع یا پودری میتوانند در طول دوره رشد به صورت آبیاری یا محلولپاشی مصرف شوند.
توصیه کودی(مکمل) | زمان مصرف | نحوه مصرف | ویژگی ها |
کیاآمین (آمینواسید پودری) | قبل و بعد از تنش در طول دوره رشد | محلول پاشی: 5/1-1 کیلوگرم در هزار لیتر | افزایش مقاومت گیاه در مقابل تنش محیطی افزایش سیستم ایمنی گیاه افزایش میزان پروتئین در میوه |
سیترال-آمینو اسید مایع | قبل و بعد از تنش در طول دوره رشد | آبیاری: 2-5/1 لیتر در هزار لیتر آب | افزایش مقاومت گیاه قبل و بعد از تنش بهبود رنگ و طعم میوه |
تغذیه پسته: کودهای اصلاح کننده
اسید هیومیک
اسید هیومیک باعث حل شدن عناصر نامحلول، افزایش جذب آنها و بهبود فعالیت میکروارگانیسمهای خاک میشود. مصرف این کودها چند نوبت در طول سال همراه با آبیاری توصیه میشود و اثرات مثبتی بر فتوسنتز، پایداری خاک و کاهش تثبیت پتاسیم دارد.
توصیه کودی(اصلاح کننده) | زمان مصرف | نحوه مصرف | ویژگی ها |
سیترال هیو (هیومیک اسید مایع) | 3-2 نوبت در طول دوره رشد | آبیاری 50-30 لیتر در هکتار | توسعه سیستم ریشه گیاهان کاهش اثرات تنشهای محیطی مانند شوری و خشکی افزایش ماده آلی خاک قابل استفاده در تمامی سیستم های آبیاری |
سیترال هیومیکا (هیومیک اسید پودری) | 3-2 نوبت در طول دوره رشد | آبیاری 4-3 کیلوگرم در هکتار |
تغذیه پسته: کودهای حیوانی
کود حیوانی، به ویژه کود مرغی، از طریق چالکود زمستانه بهترین روش استفاده را دارد. کود مایع مرغی و مایع ماهی حاوی عناصر پرمصرف، اسید هیومیک و اسید آمینه بوده و باعث افزایش رشد ریشه، اندامهای هوایی و حاصلخیزی خاک میشوند. این کودها همچنین مقاومت گیاه در برابر تنشهای محیطی را افزایش داده و کیفیت و کمیت محصول را بهبود میبخشند.
توصیه کودی (محرک رشد) | زمان مصرف | نحوه مصرف | ویژگی ها |
کیاچین (سیترال مرغی) | در طول دوره رشد و تکرار در صورت نیاز | آبیاری 60-40 لیتر در هکتار | افزایش ماده آلی خاک افزایش جذب عناصر غذایی افزایش عملکرد |
کیافیش (سیترال مایع ماهی) | از ابتدای فصل رشد تا پس از برداشت | آبیاری 25-20 لیتر در هکتار | بهبود رشد و توسعه ریشه افزایش جمعیت میکروارگانیسمهای مفید خاک |
فایل کامل این مقاله را میتوانید از طریق لینک زیر دانلود کنید.