کیا سم کارخانه تولید کود کشاورزی | کود کشاورزی ، سم کشاورزی
نویسنده: مرجان سعیدی نژاد 
اثر آلودگی هوا بر گیاهان آپارتمانی موضوعی است که با افزایش آلودگی شهری اهمیت بیشتری پیدا کرده است. آلودگی هوا امروزه دیگر فقط یک مشکل زیست محیطی نیست، بلکه بخشی از زندگی روزمرۀ شهرنشینی شده است. در کلان شهرها، میلیون‌ها خودرو و موتورسیکلت هنگام حرکت، مقادیر زیادی از آلاینده‌هایی مانند اکسیدهای نیتروژن، مونواکسیدکربن، هیدروکربن‌های نسوخته و ذرات معلق را وارد هوا می‌کنند. این ترکیبات نه تنها سلامت انسان را تهدید می‌کنند، بلکه روی موجودات زنده دیگر از جمله گیاهان آپارتمانی نیز اثر می‌گذارند.
برخلاف تصور عمومی، گیاهان داخل خانه کاملاً از آلودگی دور نیستند. جریان هوا از طریق پنجره‌ها، سیستم تهویه، ورود ذرات ریز از خیابان و حتی آلودگی‌های ناشی از پارکینگ ساختمان، می‌تواند گیاهان را در معرض آلاینده‌ها قرار دهد. اگرچه گیاهان آپارتمانی به عنوان «تصفیه‌کننده طبیعی هوا» شناخته می‌شوند، اما خودشان نیز موجودات حساسی هستند و در برابر برخی آلاینده‌ها واکنش‌های قابل‌توجهی نشان می‌دهند. کاهش کلروفیل، افت رشد، تجمع پرولین، تغییر در محتوای آب برگ و افزایش ترکیبات دفاعی از جمله واکنش‌هایی است که نشان می‌دهد گیاه نسبت به آلودگی هوا دچار تنش شده است.
به همین دلیل محققان در یک مطالعه دانشگاهی، تصمیم گرفتند بررسی کنند که دود حاصل از احتراق بنزین موتور چه تأثیری بر برخی ویژگی‌های فیزیولوژیک و بیوشیمیایی دارد.
اثر آلودگی هوا بر گیاهان آپارتمانی سه گیاه آپارتمانی رایج
- شفلرا (Schefflera arboricola)
- بنت‌القنسول (Euphorbia pulcherrima)
- دیفن‌باخیا (Dieffenbachia amoena)
هدف این پژوهش آن بود که مشخص کند کدام یک از این گیاهان نسبت به آلودگی هوا مقاوم‌تر هستند و چگونه شاخص‌هایی مانند کلروفیل، پرولین، اسید آسکوربیک، اسیدیته برگ و محتوای آب نسبی در اثر دود تغییر می‌کند. نتایج چنین بررسی‌هایی می‌تواند راهنمایی ارزشمند برای علاقه‌مندان به نگهداری گیاهان در خانه‌ها و دفاتر، و حتی برای طراحان فضای سبز شهری باشد.
روش انجام تحقیق
در این آزمایش، گیاهان به مدت سه ماه و روزانه دو ساعت در معرض دود بنزینی موتور قرار گرفتند. غلظت دود و شرایط آزمایش کنترل‌شده بود تا بتوان نتایج دقیق و قابل مقایسه به دست آورد.
پس از پایان دوره، شاخص‌های زیر اندازه‌گیری شدند:
- محتوای آب نسبی (RWC)
- pH عصاره برگ
- کلروفیل کل
- پرولین (نشانه استرس)
- اسید آسکوربیک (آنتی‌اکسیدان حیاتی)
- قندهای محلول
- شاخص تحمل آلودگی هوا (APTI) که از ترکیب چند شاخص فیزیولوژیک به دست می‌آید.
نتایج — چه تغییراتی در گیاهان ایجاد شد؟
۱. بنت‌القنسول؛ مقاوم‌ترین گیاه در برابر دود
بنت‌القنسول بالاترین مقدار پرولین، اسید آسکوربیک و شاخص تحمل آلودگی هوا (APTI) را نشان داد.
این یعنی بدنۀ دفاعی آن در برابر آلاینده‌ها فعال‌تر بوده و توانسته است شرایط تنش را بهتر مدیریت کند.
APTI بنت‌القنسول: ۱۵٫۶۳ (بالاترین مقدار)
۲. شفلرا و دیفن‌باخیا؛ زیبا اما حساس‌تر
در حالی که شفلرا و دیفن‌باخیا از زیبایی و محبوبیت بیشتری برخوردارند، اما تحمل آن‌ها در برابر دود کمتر بود.
- شفلرا: APTI برابر ۱۰٫۳۷
- دیفن‌باخیا: APTI برابر ۱۰٫۵۵
دیفن‌باخیا همچنین بیشترین اسیدیته عصاره برگ و محتوای آب نسبی را داشت؛ یعنی گیاه تلاش کرده با تنظیم pH و افزایش آب در برگ، استرس را مدیریت کند، اما مقاومت کلی آن کمتر از بنت‌القنسول بود.
۳. کلروفیل و قندها: تفاوت معنی‌دار نبود
بر خلاف انتظار، تغییر قابل‌توجهی در میزان کلروفیل کل و قندهای محلول بین سه گیاه مشاهده نشد.
این نشان می‌دهد که دود موتور بیشتر بر شاخص‌های دفاعی و تنظیم اسمزی اثر گذاشته تا بر رنگدانه‌های فتوسنتزی.
جمع‌بندی — کدام گیاه مناسب‌تر است؟
این تحقیق نشان داد که:
🟩 بنت‌القنسول مقاوم‌ترین گیاه در برابر آلودگی‌های ناشی از دود موتور است.
🟨 شفلرا مقاومت متوسطی دارد.
🟥 دیفن‌باخیا حساس‌ترین گونه در شرایط وجود آلودگی هواست.
بنابراین اگر در محیط شهری آلوده زندگی می‌کنید، یا خانه‌تان نزدیک خیابان شلوغ، پارکینگ یا محل عبور وسایل نقلیه است، بنت‌القنسول گزینه‌ای مناسب‌تر و بادوام‌تر برای فضای داخلی خانه و محل کار خواهد بود.
بر اطلاعات بیشتر روی عنوان مقاله کلیک کنید:
بررسی اثر دود ناشی از احتراق بنزین در موتور بر روی برخی خصوصیات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی گیاهان آپارتمانی شفلرا (Schefflera arboricola)، بنت القنسول (Euphorbia pulcherrima) و دیفن باخیا (Dieffenbachia amoena)
برای آشنایی بیشتر با نحوه مصرف اسید آمینه، نکته های طلایی نگهداری از گیاهان آپارتمانی، گیاهان آپارتمانی تصفیه کننده هوا و گیاهان آپارتمانی مقاوم برای افراد پر مشغله به بخش گیاهان آپارتمانی در وبلاگ مراجعه کنید.
